چرا بعد از مدتی بی انگیزه می شویم؟

اول از همه چیز باید بدونیم انگیزه چه هست و چه نیست!

شاید خیلی از ماها وقتی فردی رو ببینیم که خیلی انرژی داره و خیلی شاد هست می گیم طرف چقدر انگیزه داره!!

یا شاید وقتی میخوایم کاری رو شروع کنیم میگیم :« خیلی انگیزه دارم».

انگیزه اون احساسی نیست که بعد از دیدن یک فیلم، یا خوندن کتابی در ما ایجاد میشه. بلکه این احساس بخش کوچکی از فرآیند انگیزه است و ممکنه کاملاً مقطعی و گذرا باشه.

اگر بخوایم تعریفی ساده و کاربردی از انگیزه داشته باشیم، باید بگیم انگیزه، میل به رفع یک نیاز و رسیدن به یک احساس خوبه. گاهی نیاز به قدری کوچک است که میلی برای برطرف کردن آن در ما ایجاد نمی شود یا برعکس.

خب حالا که صحبت از نیاز شد، باید بدونیم این نیاز ها دقیقاً چه چیزهایی هستند و چقدر قدرت دارند. شاید اسم هرم مازلو رو زیاد شنیده باشید. آبراهام مازلو که پدر علم روانشناسی انسانگراست نیاز های انسان رو به شکل یک هرم ارائه داده و  در اینجا خیلی مختصر به اون میپردازیم.

نیازهای زیستی شامل نیازهای مربوط به بقاست، مثل غذا، آب، خواب و . . .

نیاز های امنیت شامل نیازهایی نظیر احساس سلامتی یا نیاز به داشتن سرپناه، امنیت جانی ،مالی و . . . است.

نیاز سوم مربوط به ارتباطات ماست، مثل محبت، روابط اجتماعی و دوستانه و . . .

نیاز چهارم که «اعتبار» هست شامل احساس احترام، عالی بودن، برنده و مورد توجه بودن و . . . است.

اما نیاز پنجم که در بالاترین سطح این هرم قرار دارد، «خودشکوفایی » است. در این سطح از نیاز افراد به رشد،لذت دورنی و مهارت های خودشون فکر می کنند. براشون دیگه مهم نیست اطرافیان چی میگن، میخوان خودشون از کارشون لذت ببرند. خیلی از هنرمندان، دانشمندان و افراد موفق به این دسته از نیازهاشون پاسخ دادند و تونستند اثری بی نظیر از خودشون به جا بذارن.

تا اینجا شاید مطالب تا حدودی براتون آشنا بود. خواهش می کنم از اینجا به بعد رو با دقت بیشتری بخونید  چون مطالب بسیار مهمی هستند و به پاسخ اینکه چرا بی انگیزه می شویم می رسیم!

نکات مهم:

1. چهار نیاز زیستی،امنیت، اجتماعی و اعتبار جز نیازهای کمبود محور هستند. یعنی در صورتی که اون هارو نداشته باشیم به فکر بدست آوردنشون میوفتیم. بذارید براتون مثال بزنم،درباره همه مردم جهان اینطوره که اگر غذا برای خوردن نباشه، تلاش می کنیم چیزی آماده کنیم، یا اگر سرپناهی نداشته باشیم به فکر میوفتیم اما در رابطه با نیاز پنجم داستان متفاوته! همه مردم جهان به فکر افزایش مهارت هاشون نیستند، یا به رشد فردیشون اهمیت نمی دن. حتماً دیدید افرادی رو که هیچ تلاشی نمی کنند و رشد فردی براشون اهمیتی نداره.
2.  دومین نکته ی مهم اینه که در چهار سطح پایینی، اگر نیازی برآورده بشه، انگیزه تلاش کم میشه. یعنی اگر خونه داشته باشیم خیلی تلاش نمی کنیم خونه دوم رو بخریم، یا اگر سیر شده باشیم دیگه غذا نمیخوریم. اما در نیاز خودشکوفایی کاملاً برعکسه. هرچی که یاد میگیریم دلمون میخواد بیشتر ادامه بدیم و انگیزه بیشتری پیدا می کنیم.
3. سومین نکته اینه که این نیاز ها کاملاً سلسله مراتبی هستند. یعنی شما نمی تونید گرسنه باشید، احساس نا امنی کنید اما به فکر خودشکوفایی باشید.
4. اما نکته مهم!

هرچه نیاز ها به سطح های پایین مربوط تر باشند، خیلی بعید است که انگیزه طولانی ایجاد کنند.

مثال:

فرض کنید در یک مهمانی غذای خوشمره ای می خورید. می بینید همه مهمان ها از فردی که غذارا پخته است تعریف و تشکر می کنند و او را به عنوان فردی متخصص و هنرمند در آشپزی می شناسند. این احساس در شما به وجود می آید که ای کاش من هم این هنر را داشتم و مورد توجه همه قرار می گرفتم(نیازبه  اعتبار).

پس از فردا تصمیم می گیرید به کلاس آشپزی بروید به این انگیزه که مورد توجه دیگران باشید. چندین بار که مهمان ها به منزل شما می آیند تعریف زیادی از غذایتان نمی کنند و آن فرد همچنان مورد توجه دیگران است. شما کم کم به سمت بی انگیزه و ناامید شدن پیش می روید و پس از مدتی کلاس ها را رها می کنید و دیگر ادامه نمی دهید.( این مثال می توانه برای هر کدام از ما در زمینه های مختلف اتفاق افتاده باشه،مثلاً وقتی بچه بودم کلاس موسیقی رو  انتخاب کرده بودم و بعد از چند جلسه هرگز ادامه ندادم. . . و حالا ریشه رفتارم رو پیدا کردم)

اما بریم سراغ اصل مطلب؛

انگیزه پایدار چطور به وجود میاد؟

شکل گیری انگیزه ۳ مرحله داره:

۱- جرقه!

• جرقه دقیقاً اون لحظه ای هست که یک نیاز رو در خودتون احساس می کنید و تصمیم میگیرید یه رفتاری داشته باشید( برید کلاس آشپزی)

۲- پایداری و استمرار!

• ادامه میدید و نا امید نمی شید! اگر از این مرحله عبور نکنید به مرحله شیرین سوم نمیرسید.

۳- شدت!

• دیگه تلاش ها و کلاس هاتون  داره جواب میده. به مرحله ای رسیدید که دیگه براتون مهم نیست دیگران از شما تعریف کنند، بلکه برای احساس خوب دورنی خودتون تلاش می کنید. تمرین بیشتری می کنید، زمان بیشتری رو صرف می کنیدو چون به سطح پنجم، یعنی خود شکوفایی رسیدید هر چه می گذره بیشتر انرژی می گیرید.

خیلی از دوستان، در مرحله دوم کار رو متوقف میکنند و هرگز به نتیجه مطلوب نمی رسند. بنابراین، تلاش هایی که از نیاز خودشکوفایی نشأت می گیرند پایدارتر هستند.

آقای دکتر میهالی معتقدند بهترین لحظات زندگی که همیشه در ذهنمان خواهند ماند، تمرکز داوطلبانه برای خودشکوفایی است.

چه چیزهایی انگیزه را از بین می برد؟

• خستگی
• باورها
• محیط
• تعقیب لذت های لحظه ای

همیشه از خودتون بپرسید میخواید از یک لحظه لذت ببرید یا مایلید سال ها بعد یک زندگی سراسر لذت بخش داشته باشید؟

•  افسردگی

اگر بیش از دو هفته از چیزهایی که همه لذت میبرن شما لذت نمی برید،خوابتون زیاد شده  یا اشتهاتون خیلی زیاد یا خیلی کم شده شاید نیاز باشه با یک متخصص در زمینه روانشناسی صحبت کنید. در حالت افسرگی تلاش و خودشکوفایی نمی تونه بهتون انگیزه بده .

امیدوارم از این مقاله لذت برده و بدانید که چرا بی انگیزه می شویم باشید. لطفاً نظراتتون رو با من به اشتراک بگذارید

صفحه رسمی اینستاگرام سارا مهدوی